Plaatjes en Kletspraatjes: What’s new in Nunspeet

F. Huysmans, Boerendans, De wals (Danszaal in de Rustende Jager), 1914. Stedelijk Museum Alkmaar, maar tot 25 juni 2023 nog in het Noord-Veluws Museum in Nutspeet

Frans Huysman schilderde de Boerendans en als representant van de Bergense school leefde hij de laatste twintig jaar van zijn leven in Nunspeet. Hij stierf relatief vroeg aan de schildersziekte loodvergiftiging. De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik nog nooit van Frans Huysman had gehoord, laat staan dat ik zijn Boerendans op mijn netvlies had staan. Zelfs wist ik niet dat Nunspeet van oudsher een kunstenaarsdorp was zoals er zo velen in Europa ontstonden nu de uitvinding van verf in tubevorm rond 1840. Vanaf dat moment kon men zich aan het werken in de open natuur gaan wagen. Dat hoorde ik dan vorige week bij de aankondiging van de expositie over Frans Huysman in Nunspeet. En dat is het mooie van geschiedenis, oorzaak en gevolg zijn daarmee aan elkaar te koppelen. Zonder de verftube geen kunstenaarskolonies in de periferie. En zonder de trein van Utrecht naar Zwolle ook in Nunspeet geen kunstenaarsdorp al is dat nog niet eens zo heel lang algemeen bekend. Veel grote ateliers en hotels uit die tijd getuige wel van (rijke) artistiekelingen, zo ook dorpsherberg De Roskam.

De overzichtstentoonstelling van Frans Huysman was leuk, maar meer nog was ik aangenaam verrast door de kleine maar fijne collectie uit de vaste tentoonstelling van meerdere kunstenaars uit Nunspeet en omgeving. Twee schilderijen van Frans Huysman wil ik jullie trouwens niet onthouden. De eerste is over de watersnoodramp in Zeeland in 1953, actueel omdat het zeventig jaar geleden is. Het was een jaar voor zijn dood en hij moet al behoorlijk ziek geweest zijn volgens mij.

Mijn wenkbrauwen fronsten bij onderstaand schilderij, hoewel ik mijn gezicht meteen weer in een plooi trok. Dit behoeft enige uitleg, maar kijkt u zelf eens naar dit werk van Frans Huysman.

Dit schilderij is uit 1924 (Schoorl) en heeft de naam Griet ……. (foto te onscherp om achternaam goed te kunnen weergeven)

Ik dacht bij het zien van dit schilderij, goh, toen ook al wat is in deze tijd nu zo nieuw aan mannen in vrouwenkleding en andersom en het hele scala aan queerverschijningen? Fout!!!! Ik zag een man in vrouwenkleding, maar het kan ook een vrouw met een mannengezicht zijn, of……. Ik laat me niet meer verlokken tot een definitie over dit werk. Een soort Mona Lisa werk van onze Frans en hij noemt het Grietje …nog wat. En wat dan nog, mijn wenkbrauwen staan weer op hun plek.

Bij binnenkomst in het museum liepen we langs het prachtige gedicht van Bergman met de titel Reisbrief uit 1960.

Mijn interpretatie van het gedicht aangevuld met mijn eigen (voor)oordelen. Mensen uit deze streek waren eenvoudig, arm en stijfkoppig en uiteraard heel christelijk en vroom. Een gratis idee voor een romancier, beschrijf de Veluwse zandige godvrezende armoede uit de periode rond de vorige eeuwwisseling waarin losgeslagen kunstenaars een onderdeel gaan vormen van de godvrezende gemeenschap. Hoe zullen zij de losgeslagen Sodom en Gomarra kunstemakers hebben ontvangen? Frans Huysman is bijvoorbeeld vier keer getrouwd. De dynamiek tussen beide gemeenschappen zijn een roman waard, misschien iets voor Jan Siebelink?

Gedoe op het Griezeveensepad

Hedenochtend wilde ik al om half tien in Voorthuizen zijn om de heldere frisheid van het Griezeveensepad te mogen proeven. Vanwege gedoe op het werk wist ik al dat het niet zou gaan lukken. En er kwam nog meer gedoe bij, zelfs bij aanvang van de wandeling en onderweg. Je hebt dat soms zo, iedereen heeft wel een werksoort waar gedoe aan kleeft. Iedereen natuurlijk op zijn eigen manier en zelfs binnen je werksoort zal ieder individu anders reageren. Op het snijvlak van justitie en hulpverlening heb je als reclasseringswerker wel eens gedoe met boeven en boevinnen. En soms is er gedoe met andere instanties die ook het beste voor hebben met de maatschappij, de hulpverlening en hun eigen ego. Zo’n gevalletje dus. Ik kan je verzekeren dat zo’n telefoontje in de bossen van Voorthuizen niet leuk is, maar altijd nog prettiger dan achter een laptop thuis of kantoor. Dit gezegd hebbende vond ik de titel Gedoe op het Griezeveensepad wel pakkend. Het allitereert en bovenal, misschien dat dit mensen van het klompenpad prikkelt. Wat is er mis op ons Griezeveensepad? Nu beste vrijwilligers en andere liefhebbers van klompenpaden in het algemeen en het Griezeveensepad in het bijzonder: ,,Helemaal niets er is alleen gedoe in mijn kop op het Griezeveensepad.”

Al weken had ik me verheugd op de klompenpaden in deze omgeving. Wat wil het geval, we wonen een poosje hier in verband met een verbouwing thuis en het eerste waar ik naar keek, welke klompenpaden heb ik in de buurt nog niet gelopen en die pakken we even lekker mee. De hemel was helder blauw en de lucht knisperde frisheid, zelf na twaalf uur ’s middags toen ik begon. Ik ken mensen in mijn omgeving die het hebben over dat er prana in de lucht zit. Kort uitgelegd via deze site: Deze prana energie of prana levensenergie bevindt zich overal om ons heen. Dat komt omdat er drie bronnen zijn van energie: de zon, de lucht en de grond. Vanuit voorchristelijke tradities is 31 januari tot 2 februari de aanvang van Imbolc, het definitieve einde van de winter en het begin van de lente. En dat was vandaag duidelijk te merken. Ik ben geen bioloog, maar het had wel wat vandaag, hoe je het ook wil noemen en ondanks de ‘mindfucks van het werk.”

Mijn laatste klompenpad dateert van 2 november en dat is al weer drie maanden geleden. Ik had wel wat wandelingen gemaakt tussendoor, maar het kriebelde weer. Het Griezeveensepad is het eerste klompenpad in 2023 en mijn nummer 106 in totaal. Ik had er zin vooral na het lezen van commentaar dat mensen zich stoorden aan de visuele vervuiling van allerhande vakantiehuisjes. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Ik heb qua omgeving echt wel mijn voorkeuren, maar er zijn mensen die vinden de polder te weinig bosrijk, zandwegen te modderig en een gebrek aan bospaden is vloeken in de kerk van de anti-asfalt-fundamentalisten. Voor mij is het wat het is en iedere wandeling heeft zijn charme. De huisje waren nog beperkt bewoond, maar achter de beukenhagen was duidelijk dat velen hun eigen paleisje hadden gecreëerd lang het Griezeveensepad. En geef ze eens ongelijk. Ik zou bijna een voorstel willen doen om bij in ieder geval één chaletpark door het park te gaan lopen om heerlijk te genieten van de truttige creativiteit op en rond de vakantiehutjes. Als tijdelijk bewoner van een vakantiehuisje in Garderen voel ik me solidair met mensen in deze onderkomens.

Plaatjes en Kletspraatjes: Doelloos in Harderwijk.

We wonen nu al weer drie weken op de Veluwe. Het is prachtig hoor, ook als het wat grijzig is. Het heeft ook nadelen kwamen we vandaag achter. Een boodschap vergeten, maar op zondag is er niet standaard een supermarkt open. Sterker nog, de dichtstbijzijnde supermarkt was 17 kilometer verder op. Voor een volgende dus keer beter plannen, voor nu even naar Harderwijk. Het heeft een soort van vakantiegevoel, de hypermarché heet hier ook gewoon Jumbo, maar ze verkochten wel de ontbrekende olijfolie. En als we er dan toch zijn, dan ook maar even slenteren op een koude en grijze zondagmiddag in de binnenstad. Ondanks koude die tot diep in je poriën doordrong, was er niets mis met Harderwijk. Mijn wederhelft wist al te melden, we komen een keer terug als de winkels open zijn en het minder koud is. Of in ieder geval als de winkels open zijn!!!

Mij intrigeerde vooral een bordje in één van de straatjes bij het begin van de wandeling. Mijn fantasie sloeg op hol. Ik zag een steegje, en steegjes hebben een onweerstaanbare aantrekkingskracht op me, zeker als de naam van de steeg Grote Poortsteeg is. Maar je mag er niet zonder doel ophouden in de portalen, in dit geval het begin van de Grote Poortsteeg, een verbindingssteegje naar een ander pittoresk straatje. Zonder doel? Wat is zonder doel denk ik dan. Mag je er een foto maken voor een lullig blogje? Wie bepaalt wat dat is ‘geen doel’. Als de jongens en meisjes van Extinction Rebellion in Harderwijk er een sit-inn zouden houden, of erger nog, zich aan de straat in de grote Poortsteeg zouden vastplakken is er toch een doel? Of als twee mensen elkaar leuk vinden en dat even niet en public willen tonen, dan geeft de Grote Poortsteeg tijdelijk voldoende privacy. Een goed doel lijkt het me. Wat zullen de jongens en meisje van de gemeenteraad in Harderwijk in gedachten hebben gehad toen ze deze APV bedachten? Welke criminele activiteiten hadden ze voor ogen? Je zou eigenlijk de raadsstukken er eens op na moeten slaan.

Deze zondagmiddag in januari hebben we heerlijk doelloos door Harderwijk gelopen, doelloos zitten nadenken over doelen en naar de horizon van het IJsselrmeer zitten kijken, geheel zonder doel. We liepen een erg geinige horecagelegenheid binnen, maar dat had een doel. We hadden het koud en die kou was op mijn blaas geslagen. Dus een cappuccino mocht, want dat we een doel.

Plaatjes en Kletspraatjes: DRIE in de pauze

In aller stilte vandaag thuis gewerkt. In mijn nieuwe thuis dan wel te verstaan. In de verte af en toe wat geluiden van het verder uitbouwen van het vakantiepark op de Veluwe. Het is nog lang niet klaar, de modder is alom aanwezig, maar het is wel rustig. Geen afleiding van collega’s, partner ‘echt’ aan het werk en onze trouwe viervoeter gedraagt zich als een waardige bejaarde hond en slaapt op de bank in het zonnetje. Voordat ik het wist was het twee uur ’s middags. Tussendoor had ik een eitje gebakken, maar verder doorgebuffeld en dat was te merken aan mijn rug. Die was nog niet hersteld van de verhuizing en mijn tijdelijke verblijf is niet geheel arbo technisch verantwoord. Dus maar de pauzewandeling aanvangen. En ik had me er al op verheugd voor we aankwamen in Garderen. De historisch natte januari is vandaag officieel ten einde dus het kan nu. Ik had al wel gezien dat er een tot mijn verbeelding sprekende bestemming is om te lopen, namelijk DRIE.

Op een kleine drie kwartier lopen komen we in Drie. Een eeuwenoude nederzetting waar vroeger de diligence al langskwam, zo vertelde me een vriendelijke man me afgelopen zondag. De grootte van de nederzetting is precies drie huizen. In de gelijknamige uitspanning is vanaf woensdag de mogelijkheid om te lunchen. Twee kroketten met Veluws brood staan er op het menu, dus ik zal me vaker melden. Voor de kroketten en de schoonheid van de wandeling zomaar in mijn achtertuin. Misschien durf ik het aan om het brood te weigeren en drie kroketten te vragen.

Plaatjes en Kletspraatjes: Mijn Nultijd in Garderen

Nultijd van Juli Zeh is een intelligente thriller met een ingenieuze plot staat op de voorkant van het boek. Met dat ik dit opschrijf om mijn stukje blogje goed te starten, besef ik dat mijn taalgevoel zegt: ingenieuze moet zijn ingenieus. Ik laat dit over aan de taalpuristen, ik wilde gewoon beginnen met deze zin. Leek me wel aardig. Waarom? Ik ben enthousiast over de schrijver Juli Zeh, maar mijn intelligentie is mogelijk te beperkt om over het een ingenieus/ingenieuze plot te oordelen. Maar ik heb nog tijd. Sinds gisteren ‘woon’ ik tijdelijk in Garderen naast het Speulderbos. Een verbouwing thuis en er blijven wonen met hond en drie deels thuiswerkende mensen zonder keuken, stof en lawaai is te veel gevraagd.

De mogelijkheid deed zich voor om in de bossen van de Veluwe een tijdelijk verblijf te huren. We kunnen er thuiswerken, het is op reisafstand van ons werk en genoeg ruimte voor de hond om te wandelen. Vandaag een rustdag na de ‘verhuizing’, maar heel veel regen helaas. Mijn klompenpadhart wilde aan de slag. Er liggen vijf klompenpaden in de directe omgeving die ik nog niet gelopen heb. Maar de eerste dag was het weer er niet naar, de lichamelijke conditie trouwens ook niet, want mijn rug is behoorlijk naar de kloten. Dus maar een beetje lezen in Nultijd van Juli Zeh. De mooie zinnen in haar werk blijven met enige regelmaat komen, maar het niveau van ‘Onder Buren’ haalt Nultijd niet. Over buren gesproken, we hebben hier in een dichtbevolkt bungalowpark geen buren. Het is heel erg rustig. Tijdelijk ergens anders wonen is een soort nieuwe start, een verlate mogelijkheid om goede voornemens in de praktijk te brengen. Een soort nultijd dus als het ware.

Nu ga ik niet al mijn goede voornemens in de openbaarheid gooien, maar veel nadenken en beschouwen is er een van. Dat kon vanmiddag toen het droog was. Ik ben even de achtertuin in gekuierd. Het was behoorlijk stil en de avondzon scheen onverwacht fel door de bomen. Af en toe hoorde ik een vogeltje, ik zag er één. Volgens mij was het een meesje, maar mijn ogen zijn te slecht. Het was bruin, klein en wendbaar en het geluid dat het voortbracht kan ik fonetisch niet weergeven. Verder kwam ik deze houten wal tegen om wild te spotten. Ik ben benieuwd hoe vaak ik hier terug zal komen? ’s Morgens vroeg of ’s avonds bij zonsondergang om zwijnen, vossen of herten tegen te komen. Over drie maanden laat ik het weten.

Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst op het Harscamperpad

Het schijnt in te zijn om lopende zaken (10 jaar Rutte) een nieuw motto mee te geven. Op het moment dat ik mijn wandeling begint op het Harscamperpad, presenteert Mark Rutte, en degene die nog in zijn schaduw gezien willen worden, het vierde kabinet Rutte onder het motto Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst. Tja, is dat niet de essentie van samenleven in het algemeen? En is de essentie van politiek bedrijven niet het zinspelen op de toekomst? Ik ben niet live getuige van de presentatie, sterker nog, ik zal de flarden en de highlights wel meekrijgen de komende jaren. Ook ik moet vaststellen dat ik als politicoloog behoor tot de groep bij wie het vertrouwen echt helemaal weg is in de politiek, de overheid en daarmee misschien wel in ons zelf. Dat is mogelijk een van de redenen dat ik het wandelen van de klompenpaden heb omarmt de laatste jaren. Ik neem het motto mee op mijn wandeling op 15 december, maar ik ga vooral genieten van weer een stukje Nederland, de omgeving van de Harskamp op de Veluwe.

Eigenlijk had ik december al afgeschreven als geschikt om te wandelen, hetgeen onzin is natuurlijk, maar je ziet in ieder geval aan de foto’s dat het wel wat minder kleurrijk wordt. Koude vind ik niet zo erg, maar regen in het vooruitzicht kan me minder bekoren. Het was echter droog, maar ik vreesde wel de narigheid van drassige weilanden en diepe plassen tijdens de wandeling. Vooral ook omdat mijn schoenen het na zo’n 1500 kilometer toch wat slijtage beginnen te vertonen en daardoor niet meer waterdicht. Hoe lang mag je eisen van een paar schoenen van ongeveer €75, -? Ik heb geen flauw idee. Moet ik nieuwe kopen of zal ik het milieu een beetje ontzien? Ook op dit niveau dus een beetje omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst. Mijn voeten heb ik trouwens droog gehouden.

Omzien naar elkaar gebeurde wel op het Harscamperpad. Het vriendelijk goedendag was eerder regel dan uitzondering, ook in het dorp zelf. Oprecht, maar ook oplettend, met een blik die is niet van hier. Zelfs de honden waren zeer waakzaam en zagen met hun vooruitziende blik mij al van ver aankomen. Hoewel er regelmatig achtergrond geluiden waren van de landbouw, houtverwerking en volgens mij ook de schietbaan van de Generaalwinkelman-kazerne, ervoer ik toch de rust die past bij de donkere dagen voor Kerst, een pietsie zwaarmoedig maar vooral toch sereen. Zelfs de kabouters bij Harsbouterdorp hielden zich rustig. Hun aanblik deed mij glimlachen al heb ik niet de leeftijd en het karakter om heel hard weg te lopen met kabouters.

En ik kuier voort op de klompenpaden, ik weet dat het goed was, goed is en goed zal blijven. Ik heb er geen motto voor nodig. Volgend jaar weer nieuwe avonturen en ik spreek de hoop uit dat we goed naar elkaar omzien. Als we dat doen dan is het vooruitkijken naar de toekomst een vanzelfsprekendheid. (Het is trouwens een pleonasme toch, vooruitkijken naar de toekomst, maar met motto’s zie je af en toe de bomen niet meer door het bos.

(voor meer foto’s zie ook Instagram titiissprakeloos)

Kieken in Hattem, Hoenwaardsepad

Nog net op tijd voor de aankomende hittegolf want ik had er geen zin meer in. Dat wil zeggen, in het werken. Volgende week begint mijn vakantie. Ik heb voldoende overuren gespaard en die moeten bij voorkeur opgemaakt worden schrijft het protocol voor. Ook de lijst met zaken die voor mijn vakantie afgewerkt moet worden is te overzien, dus wandelen maar. Ik had mijn zinnen gezet op Hattem, het Hoenwaardsepad. Lekker wandelen in mijn eentje met het vooruitzicht later die middag bij moeders pappot aan te schuiven. Ze woont immers in de buurt. 

Nu vind ik ieder Klompenpad per definitie een cadeautje. Je komt in plaatsen waar je anders nooit komt, je ziet kleine en soms grote verrassingen tijdens het wandelen en wandelen is per definitie een ontspannende bezigheid. Dat laatste heb ik eigenlijk pas sinds een jaar ontdekt dus ik heb nog heel wat te winnen. Nu is het ook bij ieder Klompenpad, het is wat het is. Hier bedoel ik mee, als er weinig water is, dan moet je niet klagen dat er te weinig water is. Is er te veel asfalt volgens de hardline klompenpaders dan trek ik de conclusie dan zullen er geen andere mogelijkheden zijn. Is er op cultuurlandschappelijk of historisch gebied niet zoveel te zien, dan is het er gewoon niet. Toch kan de wandeling best mooi of ontspannen zijn. Het is zoals het is. Maar sommige paden hebben geluk en die hebben van zichzelf veel te bieden. Het Hoenwaardsepad is er zo één. Water, uiterwaarden, stadsgezicht, landhuizen, historische gebouwen en bos. Het was er allemaal. 

Zoals gebruikelijk hanteer ik mijn mobiel om een stukje op mijn blog van een paar foto’s te voorzien. Een paar foto’s zijn meestal voldoende. De mooiste kiekjes deponeer ik op mijn Instagram account. (titiissprakeloos) Iedere keer ben ik nog in gevecht om de horizon recht te krijgen. Soms lukt dat, vaak ook niet. Het mag mijn pret niet drukken. Met de veelzijdigheid van de wandeling was er op dit pad veel te kieken. Overal zag ik wel weer een plaatje om mijn nog niet ontdekte fotografeertalent te kunnen etaleren. Het is nog niet zover gekomen, hoewel ik zelf tevreden ben hoe de soms wel veertig foto’s een mooie impressie geven van de dag. Zo weet ik over een jaar nog hoe ik de wandelsfeer heb beleefd. 

 

De genoemde afwisseling was prachtig. Verrassend was echter dat het uiterste puntje van de Veluwe bij Hattem ligt, dat realiseer ik me nu pas. Hattem associeerde ik vooral met de rivier. Opvallend was de overgang van de uiterwaarden naar het bosgebied. Dat ging door de ‘buitenwijken’ van Hattem, de suburbs zullen we maar even zeggen. Het is er goed wonen in dit bosrijke gebied. Of hoe zeg je dat ook al weer een beetje dichterlijk, lommerrijk. Want je wandelt in een bos, maar als er huizen in staan heet het ineens lommerrijk. Goed en in één keer was ik in het bos, gewoon dus nog een stukje Veluwe.