Kakelkrant van Sprakeloos 73: OV-kaart ellende

 

Maandag 6 oktober 2014: De trein van kwart voor negen net gemist, tien minuten wachten op de volgende. Kan me even vermaken met mijn telefoon en ik ben getuige van een echtelijke kibbeltwist. Een ouder stel van rond de zeventig heeft ruzie met de digitale kaartjes en vooral met elkaar. Zij ziet het dagje uit ogenschijnlijk niet meer zitten met haar hangen schouders. Hij is vooral boos op de hele wereld en kijkt vooral boos naar zijn vrouw.

Dinsdag 7 oktober 2014: Het is wat winderig, maar een met regenjassen voorzien stel, zo te zien zussen van dik in de zeventig kijken glazig naar het stempelautomaat. Er boven staat nadrukkelijk ‘Buiten Gebruik’. Hoewel ze geen ruzie maken met elkaar, kijken ze mismoedig voor zich uit met een stuk papier in hun handen. ‘We vragen het wel aan de conducteur, ‘ zegt de oudste van het stel. De andere knikt:, Als er eentje is.’ Samen staren ze naar de vertrekkende trein die de andere kant op gaat.

Woensdag 8 oktober 2014: Ik hoef niet met de trein, maar moet wel boodschappen doen. Ik passeer daarbij het station en zie een groepje fitte zestigers, allen van vrouwelijke Kunne. Onder hen heeft zich een soort van akela ontpopt die omstandig uitlegt hoe zij de reisbescheiden heeft georganiseerd voor die dag. De anderen kijken gelaten en vertrouwen erop dat het goed komt. Ik zal het niet weten, want ik hoef, zoals ik al zei, niet met de trein die dag.

Donderdag 9 oktober 2014: Ruim op tijd voor de trein van kwart voor negen, dus ik mag nog even wachten. Een typisch babyboomstel komt met kaki-broek, stevige stappers en rode sportieve jassen, soort uniseks waarbij alleen de maten onderling verschillen. Zij is klein, hij is reusachtig met een rood hoofd. Ik dacht dat het misschien een ongezonde levensstijl was, maar het tomatenhoofd wordt waarschijnlijk veroorzaakt door opzichtige woede. Ze waren al een paar keer op en neer gelopen van de kaartjesautomaat naar de scanpaal. De kleine vrouw verdwijnt bijna in de pompeuze woede van haar levensgezel. Ze zeggen niets tegen elkaar.

Vrijdag 10 oktober 2014: Wederom een man en vrouw, potentiële omroep MAX liefhebbers, hebben woorden met elkaar. Nu laat de vrouw zich niet onbetuigd en verwijt haar man dat hij had moeten luisteren naar hun zoon. “Je had ze op de computer moeten activeren.” De man geeft haar van repliek:,, We hebben ze besteld via de computer, we moeten ze alleen maar scannen.” Dat scannen lukt blijkbaar niet. ‘Bovendien moeten we wachten tot het negen uur is.” zegt zijn vrouw jennerig. Ze stappen inderdaad niet in, mogelijk ook niet in de trein later. Ik zal het niet weten.

De week resumerend, vraag ik me af of het in de lucht zit, al die echtelijke twisten van allerlei bejaarden. Of zijn de mensen in Duiven boosaardiger of stommer dan in andere regio’s omdat ze geen weet hebben hoe te reizen met de trein. Maar ik weet heel goed dat een dagje uit met het openbaar vervoer geen sinecure is tegenwoordig, zeker niet voor ouderen. Ze begrijpen het vaak niet, Duivenaren zijn geen negatieve uitzondering hoor. Mijn ouders bijvoorbeeld zijn al drie keer met de auto naar Deventer gereden om hun kaart te activeren of anderszins de trein-hocusspocus te ontrafelen. Ze zijn niet zo sterk met de computer, want inmiddels tachtig. Ze willen het nog wel graag zelfstandig doen, heeft iets met autonomie te maken. Zolang ze vooral nog met de auto reizen, laat ik het ook maar zo. Maar ik voel heel erg mee met hun frustraties en soms zelf woede op de eens zo betrouwbare vervoerder.

En als ik diep in mijn ziel kijk, vind ik het ook een gedoe. Spontaan reizen is er niet meer bij. Noodgedwongen hebben we in ons gezin een gepersonificeerde OV-kaart omdat een trajectabonnement noodzakelijk was, nota bene ook nog bij een andere vervoerder dan de NS. Tel uit je winst. We zullen er waarschijnlijk toch aan moeten, want voor reisdeclaraties bij je werkgever heb je bewijzen nodig. Een onpersoonlijke OV-kaart is niet toereikend, of je moet die laten uitlezen op het station. Dat kan heb ik me laten vertellen, maar ik denk: Een hoop gedoe en mogelijk zullen ze daar een vergoeding voor vragen. En als het nu nog niet is, dan wel in de toekomst. Een dagkaartje, dat kan, maar een euro extra per rit. Ik zal het woord dieven niet in mijn mond nemen. Bovendien wil ik helemaal niet dat mijn reisgedrag geregistreerd staat bij welke instantie dan ook, laat staan bij die klaplopers van de NS. 16 miljoen hebben ze al ‘verdiend’ aan het vergeten uit te checken. Op sommige trajecten mag je trouwens voor een retourtje soms wel dertig keer in- en uitchecken. Ronduit belachelijk en zeker niet ontspannen voor een dagje uit voor veel mensen die dan gebruik maken van de trein.

Ik ben wel de laatste die compassie wil prediken voor babyboomers, maar eigenlijk zou die zelfbenoemde protestgeneratie massaal moeten gaan zwartrijden onder de bezielende begeleiding van omroep MAX. Want het hele instituut NS met zijn privatiseringsgedoe is toch een grote catastrofe voor een gemiddelde sterveling. Voor het promoten van het OV hoeft geen geld meer uitgetrokken worden, want dat is bij voorbaat verspilde moeite. Toeristen maak je ook niet lekker met ons OV-stelsel. Zelf heb ik het afgelopen jaar al twee keer kaartjes voor bezoekers uit ons buurland voorgeschoten. Ik pinde en zij betaalde mij met heuse euro’s. Ze bedankte me hartelijk, maar bij mij stond het schaamrood op mijn kaken. Ik moet hen bedanken dat ze ondanks de trein toch nog naar Nederland komen. En hoe gaat dat straks met al die stations, die zogenaamd een onderdeel van de stad moeten worden. Je hebt een OV-kaart nodig om de poortjes te openen in de nabije toekomst. Niets meer gezellig doorgangen, maar in kilte wachten op treinen die te duur zijn. Ik zal vast een ‘grumpy old man’ zijn met mijn 48 jaar, het zij zo. Deze balkonmuppet vindt de NS wel een van de meest uitgerangeerde bedrijven in Nederland en toch moet ik er helaas regelmatig gebruik van maken.

Aaf Brandt Corstius, de moderne vrouw in Achlum.

Als ik aan helden zou doen, dan is Aaf Brandt Corstius er misschien een. Maar ik doe niet aan helden. Dat heb ik op mijn dertiende afgeschaft. Niet uit teleurstelling, maar weloverwogen besloot ik dat een mens zich maar niet moest verlagen om iemand tot held uit te roepen. Tot mijn dertiende was Willem van Hanegem mijn held, nu waardeer ik hem slechts.

Terug naar Aaf, ik kende haar naam, maar als volkskrantlezer had ik haar stukken nooit bewust opgezocht. Rond haar terugkeer was er enige media-aandacht, dus mijn focus op haar columns was aangewakkerd. In één van haar eerste columns (16 mei jl.) schreef ze over haar oorlog met sokken. Het trof me diep, want ik ken dat probleem. Ochtend na ochtend, graai ik in de wasmand met eenlingen voor mijn kinderen en mezelf. Het is een mini-catastrofe, wetende dat we (partner & co) zelf de oorzaak zijn. Eens in de zoveel tijd besteed ik een dagdeel aan het sorteren, ooit pathetisch vastgelegd op mijn blog. Het gaat dan een tijdje beter.

Kijk zo gemakkelijk kan iemand mijn waardering verdienen, gewoon door herkenbaarheid en zielsverwantschap, maar een held. Nee, hooguit een held op sokken in het geval van Aaf. Uiteraard bezocht ik Aaf op de conventie van Achlum. Ze sprak over de moderne vrouw.

Totale interview met Aaf Brandt Corstius in Achlum

Arie Boomsma, de ideale man voor de moderne en niet zo moderne vrouw, bevroeg de columniste over het wezen van de moderne vrouw. Dit gebeurde aan de hand van vier filmfragmenten met als thema’s: werk, jeugd, relaties en moederschap. Ronja de roversdochter staat voor onbekommerde vrijheid en dus kracht. In de recente serie van de NCRV over de babyboom van 2010 wordt het moederschap belicht, stukjes uit Oprah en Sex and the city komen relaties natuurlijk aan de beurt.

De rode draad in het betoog van Aaf Brandt Corstius is de wens tot maakbaarheid die ze ervaart bij veel vrouwen en soms ook wel bij haar zelf. De relatie moet perfect zijn, het werk uitdagend en de kinderen moeten zich ontwikkelen volgens het stramien dat jij als moeder als ideaal hebt. Ik deel haar idee en verfoei, zover het me lukt, de krankzinnige zoektocht naar de maakbaarheid en ik denk dat dit nog meer voor vrouwen dan voor mannen geldt. De moderne vrouw kan dus gedefinieerd worden als een sterveling die hunkert naar maakbaarheid in haar leven en dus standaard teleurgesteld is omdat de hooggespannen verwachtingen bijna niet ingelost kunnen worden. Om die teleurstelling te verzachten zoekt ze troost bij vriendinnen en bespreekt de problemen. Was het niet wijlen Bert Klunder die vond dat vrouwen geniëen waren in het creëeren van issues en daar vervolgens oeverloos over zwetsen. (zie ook het fragment van Sex and the City over mixed messages.)

Toch betrap ik Aaf op haar 37e ook nog op maakbaarheidsidealen op het gebied van seks in de relatie. Ontbreken van goede seks ligt bijna altijd ten grondslag aan alle echtscheidingen, beweert ze. Nu Aaf, bereid je voor, want deze week heeft omroep Max een onderzoek uitgebracht en daar word jij niet vrolijk van. Op tv hoorde ik de cijfers dat 50% van de vijftigplussers met partner geen seks meer heeft en dat van de seksbeoefenaars eigenlijk 40% niet tevreden is. (Mijn eigen noot: welk percentage van de overigen liegt bovendien?) De cijfers op de site laten een iets genuanceerder beeld zien, maar seks in de relatie blijkt niet zo maakbaar. Het wordt komkommertijd met het verstrijken van de jaren. De verseksualisering van de maatschappij is er misschien wel debet aan dat ook op dit gebied de wensen bij vrouwen (te) hooggespannen zijn. En als we niet minstens X-keer per maand een flinke punt zetten, moeten we onze partner maar aan de kant zetten.

Geloof in de maakbare samenleving heb ik niet en hoe krampachtiger we dat nastreven, des te onaangenamer die samenleving wordt. Maar soms zijn er lichtpuntjes en is enige maakbaarheid mogelijk. Luister goed Aaf, bij de Lidl zijn er sokken met een bijna onzichtbaar drukknoopje! Ik wist het niet, maar misschien een goed tip. Ik weet niet of een gang naar de Lidl hoort bij het moderne vrouw zijn, maar je kunt er echt van alles kopen, nu ook sokken met drukknoopjes om alles bij elkaar te houden.

Pé Daalemmer en Rooie Rinus over de Lidl

=======================================================