Mijn filmblik: The Great Gatsby

 

De Amerikaanse literatuur is een blinde vlek voor mij. Dit viel me al eerder op bij het lezen van het geweldige boek van Geert Mak, ‘Reizen zonder John’. John Steinbeck is een naam die ik kende, maar ik had nimmer iets van hem gelezen. Bij F.Scott Fitzgerald hetzelfde laken een pak. Die naam kom je regelmatig tegen in de literatuur evenals de titel ‘The Great Gatsby’. Ik had slechts de klok horen luiden, maar wist niet waar de klepel hing. Mijn ega heeft dit een beetje voor me gerepareerd. Via een leesclub stond ‘The Great Gatsby’ op het programma. Zij was helemaal lyrisch. De film draaide in het filmhuis te Didam(!). Ja, ook daar is een filmhuis tot onze verrassing. Met het zien van de film vrees ik, mijn eigen luiheid in acht nemend, dat van het boek lezen niets terecht zal komen. In ieder geval heb ik de film gezien om mijn gebrek aan kennis op dit gebied te compenseren.

 

 

DICAPRIO

 

Ik vind de film een aanrader. Nu zullen hordes vrouwen alleen al om Leonardo DiCaprio de gang naar de bioscoop hebben gemaakt. Ik moest na tien minuten film door mijn vrouw op de hoogte gebracht worden dat dit ‘DiCaprio’ is. Ook hier mis ik het blijkbaar een inprentingsvermogen om Amerikaanse filmhelden te onthouden. Natuurlijk ken ik de naam en heb “The Titanic” gezien. Maar het beeld van de man en vrouw voor op het dek van het schip is voor mij vooral het beeld van ‘een man en een vrouw’ en niet Leonardo DiCaprio. Ik had dus een ander beeld van deze ‘mooie man’ en herkende hem niet. Hij is in de film Mr. Gatsby.

 

 

ACTEERPRESTATIES

 

Nu ik de film met DiCaprio gezien heb, kan ik op basis van deze film een oordeel vellen over zijn acteerprestaties, maar bij mij komt geen uitgesproken mening naar voren. Niet in negatieve zin, maar ook niet in positieve zin. Hij vertolkte de hoofdrol als undercoolde rijke gentleman die heel zijn leven inricht om zijn inmiddels getrouwde liefde, opnieuw voor zich te winnen. Dat undercoolde speelt hij goed. Meer opvallend vond ik de rol van de verteller Nick Carraway (Tobey Maguire), ook vrij emotieloos, terwijl de ‘roaring twenties’ voor zijn neus afspelen en hij de onmogelijke liefde van zijn buurman Gatsby dramatisch ziet eindigen. Hij speelde de wat naïeve provinciaal in New York voortreffelijk. Mijn vrouw wees op het taalgebruik van de verteller dat het boek behoorlijk volgt. Het meest in het oog springende vond ik echter de casting in zijn geheel en het neerzetten van het uitzinnige decadente leven van de upperclass in die tijd, grandioos. Intieme feestjes, maar vooral de grote feesten in het kasteel van Mr. Gatsby spatten van het doek af.

 

 

MIJN FILMBLIK

 

Met de roaring twenties op de achtergrond is het verhaal dat de mysterieuze Mr. Gatsby alles in het werk stelt om zijn Daisy voor zich te winnen. Hij gaat hierin ver. Zijn buurman, Nick Carraway, obligatiehandelaar met schrijversambities, wordt ingeschakeld om zijn nicht met Mr. Gatsby in contact te brengen. Carraway waarschuwt zijn rijke en machtige buurman met het gegeven dat hij ‘de geschiedenis niet over kan doen’ of woorden van gelijke strekking. Hij wuift het weg, maar de geliefden komen uiteindelijk niet bij elkaar.

 

Juist deze woorden hebben mij het meest tot nadenken gebracht. Natuurlijk doelt Nick Carraway op de relatie tussen Mr. Gatsby en Daisy, ik denk dan eerder aan geldigheid op macro-niveau. Je hebt namelijk de bekende Franse uitdrukking: l’Histoire se répète. Ik zoek dan onwillekeurig naar gelijkenissen tussen nu en de roaring twenties. Decadentie en het groeien van de (economische) mogelijkheden tot het oneindige. Volgens mij zijn het vooral de achterliggende jaren negentig enigszins vergelijkbaar met die periode en zitten we nu, om het vergelijk door te trekken, midden in de jaren dertig. Zompig roerend in een poel van vooral onmogelijkheden, wachtend op een oplossing of uitweg, hoe desastreus die ook zal zijn.

 

De geschiedenis herhaalt zich en je kunt de geschiedenis niet overdoen, ongetwijfeld allebei waar, maar het spanningsveld tussen die twee is wat mij het meest nadrukkelijk blijft hangen. En de geweldige decadente feesten natuurlijk.

 

EINDOORDEEL

 

De film is beslist de moeite waard, maar nodigt mij niet voldoende uit om ook het boek nog te gaan lezen. De cast als geheel geheel en de indrukwekkende beelden maken voor mij de film compleet. Echt onder de indruk van de acteerprestaties ben ik niet. Googelend leerde ik dat dit al de vierde versie is van The Great Gatsby en er ook al een tv-serie gemaakt is. Ik kan geen vergelijk maken, maar ik kom tot een 7,5 voor deze film.